Endometrioza to przewlekła choroba, która dotyka około 10% kobiet w wieku rozrodczym (dane Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki). Objawy endometriozy często są mylone z innymi dolegliwościami, przez co rozpoznanie choroby może być trudne. Czym jest endometrioza, jak ją rozpoznać i jak wpływa na zdrowie kobiet?
Endometrioza – czym jest i jakie są jej przyczyny?
Endometrioza to choroba, w której komórki błony śluzowej macicy (endometrium) rozwijają się poza macicą. Zamiast wydzielać się podczas menstruacji, tkanka ta osadza się na jajnikach, jajowodach, a nawet na jelitach czy pęcherzu moczowym. Choroba ta prowadzi do stanów zapalnych, zrostów i blizn w organizmie.
Przyczyny endometriozy nie są w pełni poznane. Wskazuje się na dziedziczność, ponieważ choroba występuje częściej u kobiet, których matki lub siostry miały endometriozę. Czynniki hormonalne, szczególnie estrogen, także odgrywają ważną rolę w jej rozwoju. Inne teorie sugerują rolę osłabionego układu odpornościowego, który może nie rozpoznać komórek endometrialnych występujących poza macicą.
Jakie objawy mogą sugerować endometriozę?
Pierwsze objawy endometriozy mogą pojawić się zaraz po rozpoczęciu miesiączkowania i obejmują ból w obrębie miednicy, który nasila się podczas menstruacji. Ból jest przewlekły i może utrzymywać się przez kilka dni.
Inne objawy to ból podczas stosunku, problemy trawienne, takie jak zaparcia, biegunki czy wzdęcia, a także częste bóle brzucha. Nietypowe objawy endometriozy obejmują również problemy z układem moczowym, jak ból podczas oddawania moczu czy częstsze parcie na mocz.
Czasami objawy endometriozy są mniej nasilone, co sprawia, że choroba jest trudna do zdiagnozowania. W takim przypadku kobieta może długo nie wiedzieć o chorobie, mimo że pierwsze objawy endometriozy występują już w młodym wieku.
Endometrioza a płodność – jak choroba wpływa na możliwość zajścia w ciążę?
Objawy endometriozy mogą również wpływać na płodność. Zrosty, które powstają w wyniku choroby, mogą blokować jajowody, uszkadzać jajniki lub zakłócać owulację, co utrudnia zapłodnienie. Zmiany w błonie śluzowej macicy mogą z kolei utrudniać implantację zarodka. Kobiety z endometriozą mogą mieć trudności z zajściem w ciążę, jednak w wielu przypadkach możliwe jest poczęcie dziecka, zwłaszcza przy zastosowaniu odpowiedniego leczenia.
Leczenie endometriozy obejmuje metody farmakologiczne, chirurgiczne oraz technologię wspomaganego rozrodu, jak in vitro. Warto podjąć leczenie jak najszybciej, by zwiększyć szanse na ciążę.
Jakie badania pomagają w diagnozie endometriozy?
Rozpoznanie endometriozy jest trudne, ponieważ jej objawy mogą przypominać inne dolegliwości. Pierwsze objawy endometriozy są często mylone z bólem menstruacyjnym, dlatego ważne jest zgłoszenie się do lekarza, gdy pojawiają się nietypowe objawy endometriozy.
Podstawowym badaniem wykorzystywanym w diagnostyce endometriozy jest USG, które pomaga ocenić obecność torbieli endometrialnych. Wiarygodniejszym narzędziem jest laparoskopia – zabieg chirurgiczny, który pozwala na bezpośrednią ocenę zmian w obrębie miednicy. W niektórych przypadkach wykonuje się rezonans magnetyczny, który umożliwia dokładniejsze zobrazowanie zmian.
Badania hormonalne mogą także pomóc w diagnozie, ponieważ endometrioza wpływa na poziom hormonów, szczególnie estrogenów.