Badania dla kierowców odgrywają istotną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa na drogach. W wielu krajach istnieją przepisy prawne, które określają wymogi dotyczące badań medycznych dla osób posiadających uprawnienia do kierowania pojazdami.
Co na temat badań lekarskich dla kierowców mówi prawo?
W Polsce Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 grudnia 2022 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców zawiera wykres badań lekarskich oraz badań pomocniczych, które weryfikują, czy kierowca zdolny jest do poruszania się pojazdami mechanicznymi. Od 5 grudnia 2022 roku według Rozporządzenia, każdy kierowca zobowiązany jest do wykonania badań na nowych zasadach – stare odeszły wraz z wejściem nowych. W przypadku zwykłych kierowców, czyli osób posiadających standardowe prawo jazdy, zazwyczaj wymagane jest przeprowadzenie regularnych badań lekarskich. Te badania często oceniają ogólny stan zdrowia, sprawność fizyczną oraz zdolności psychomotoryczne kierowcy. Badania mogą obejmować badanie wzroku, słuchu, ocenę układu sercowo-naczyniowego, a także testy psychologiczne. Regularność takich badań określana jest przez przepisy prawa i może się różnić w zależności od kraju.
Jakie badania musi przejść zwykły kierowca?
Badania dla osób, które przystępują do kursu na prawo jazdy kategorii B, obejmują:
- badanie wzroku oraz słuchu,
- badanie narządu ruchu,
- sprawdzenie układu oddechowego i sercowo-naczyniowego,
- sprawdzenie układu nerwowego,
- wykluczenie chorób, takich jak bezdech senny, cukrzyca, niedoczynności nerek
- wykluczenie zaburzeń psychicznych.
Badania nie trwają dłużej niż 30 minut i zachowują ważność przez maksymalny okres 15 lat lub krócej, w szczególnych przypadkach.
Jakie badania musi przejść kierowca zawodowy?
Badania dla kierowców zawodowych, czyli tak zwane badania psychotechniczne składają się z:
- testu pisemnego – określa on cechy osobowości każdego kierowcy, poziom koncentracji oraz w jakim stopniu pracownik radzi sobie z wykonywaniem zadań pod presją czasu,
- testów aparaturowych – dobierane są indywidualnie ze względu na rodzaj stanowiska oraz rodzaj badania,
- wywiadu psychologicznego – przeprowadza się go w celu potwierdzenia testów pisemnych oraz określenia predyspozycji danej osoby do wykonywanego zawodu.
Wszystkie badania przeprowadzane są na specjalne skierowanie pracodawcy, a ich wykonanie zleca się je co 5 lat lub, jak w przypadku osób po 60. roku życia, co 2,5 roku.
Kiedy kierowca nie otrzyma zaświadczenia od lekarza?
Badania dla kierowców, zarówno te podczas kursu na prawo jazdy, jak i psychotechniczne mogą zakończyć się niepowodzeniem. Sytuacja ta może dotknąć kierowców, których zdrowie, zarówno psychiczne, jak i fizyczne nie pozwala na prowadzenie pojazdów spalinowych, ani elektrycznych. Choroby układu sercowo-naczyniowego i oddechowego to najczęstsze przyczyny braku zezwolenia na prowadzenie pojazdów. Choroby psychiczne, jak zaburzenia świadomości czy osoby zmagające się z uzależnieniem od alkoholu lub substancji psychoaktywnych również nie mają możliwości otrzymać dokumentów zezwalających na bycie kierowcą.
W jakich sytuacjach badania dla kierowców są niezbędne?
Badania dla kierowców będą również niezbędne dla osoby, która ubiega się o przywrócenie uprawnień do kierowania pojazdami. Niezależnie od przyczyny zatrzymania, organ wydający prawo jazdy kieruje chcącego odzyskać uprawnienia na obowiązkowego badania.
Badania dla kierowców, którzy uprawnienia utracili, składają się dodatkowo z wizyty psychologicznej. Jeśli prawo jazdy zostało utracone w wyniku jazdy po spożyciu środków odurzających lub alkoholu wykonuje się także badania krwi, moczu oraz wątroby.